Anotusi
O lefaifai pea o taimi ua tuanaʻi (past past) o se veape tense e faʻaaoga e faʻamatala ai gaioiga na amata ma atiaʻe i taimi ua tuanaʻi. E 'eseʻese ma le taimi nei faifai pea aua i le taimi nei faʻaauau le gaioiga na amata i taimi ua tuanaʻi ae faʻaauau pea i le taimi nei.
Faʻataʻitaʻiga:
- Taimi Tuanaʻi: O Ioane sa nofo i lena fale mo le lima tausaga, ae na ia filifili e alu. / Ioane sa nofo i lena fale mo le lima tausaga, ae na filifili e alu.
- Taimi faifaipea: O John sa nofo i lena fale mo le lima tausaga, ae o lea ua filifili e alu. / Ioane sa nofo i lena fale mo le lima tausaga, ae o lea ua filifili nei e alu.
I le mataupu muamua, o John e leʻo toe nofo i le fale: o le gaioiga na tupu i taimi ua tuanaʻi. I le mataupu lona lua, o loʻo nofo pea John i le fale: e leʻi taunuʻu le gaioiga.
O le faʻaauau pea veape vevesi e faʻaaogaina mo gaioiga e i ai se taimi faʻapitoa, ma i nisi tulaga e ese mai i se gaioiga puʻupuʻu. I le faʻataʻitaʻiga, o le nofo i le fale (past berterusan) o le gaioiga e umi ni tausaga ma e eseʻese mai le gaioiga o le faia o le faʻaiuga, lea e puʻupuʻu.
Fausaga
O le tuanaʻi faʻaauau na fausia ma le veape fesoasoani e avea i le taimi ua tuanaʻi (sa / sa) faʻatasi ai ma le gerund o le autu veape.
O le gerund toetoe lava o veape uma o le veape i le infinitive (aunoa ma le "i le") faʻatasi ai ma le faaiuga -ing, ma nisi faʻamatalaga:
- A faʻaiʻu le faʻamaumauga i le consonant e muamua atu i le tasi leo, ona faʻaluaina loa le consonant mulimuli: amata, amata
- A o le infinitive muta i -e gūgū (le faaleoina), ua aveʻese: tusi, tusitusi
- A faʻaiʻu le infinitive i le –ie, ua suia le iʻuga e le –y ae le i faʻaopopoina –ing: nonoa, nonoa
Faamaoniga
O le fausaga o le tagi o:
- Mataupu + sa / na + gerund (+ faʻaopoopo)
Sa latou o i le pati. / Sa latou o i le pati.
Faʻafiti
O le faʻavae o le faʻafitauli o le:
- Mataupu + sa / sa + le + gerund (+ faaopopo)
Latou te leʻi o i le pati. / Latou te leʻi o i le pati.
Suiga:
Matou te leʻi o i le pati.
Fesili
O le faʻavae o le fesili:
- Was / were + subject + gerund (+ faaopoopoga)
O latou o i le pati? / Sa latou o i le pati?
- Na galo ia te ia lona ita ae ua amata le misa. / Ua galo ia te ia ua ita ae ua amata le misa.
- Na ou feiloaʻi i laʻu kamupani fou a o ma malaga mai Ausetalia. / Na ou feiloaʻi i laʻu kamupani fou a o ma malaga mai Ausetalia.
- Sa latou faʻaleleia le tautua. / Sa latou faʻaleleia le tautua.
- Sa ia taumafai e suia o latou mafaufau. / Sa ou taumafai e faʻatosina latou e suia o latou mafaufau.
- Na te leʻi lava totogi. / Na te leʻi lava totogi.
- Sa matou sailia ni faleʻaiga fou. / Sa matou sailia faleʻaiga fou.
- Na ia taʻu le mea moni? / Sa ia taʻu le mea moni?
- Na te leʻi mafaufau saʻo. / Ou te leʻi mafaufau manino.
- Sa timu o lea na ou filifili ai e nofo i le fale. / Sa timu o lea na ou filifili ai e nofo i le fale.
- Matou te leʻi taumafai e gagau. / Matou te leʻi taumafai e gagau.
- Sa matou talanoa ae sa tatau ona tautau i luga le telefoni. / Sa matou talanoa ae sa tatau ona ia tipi.
- Sa maeʻa lava meaai suamalie ina ua aumai le pili. / Sa matou faʻamaeʻaina pea meaai suamalie ina ua aumai le siaki.
- Na lelei lana amio? / Sa lelei lana amio?
- Sa ou faatauina lenei atavali a o ma asia Florida. / Na ou faʻatauina lenei ata pe a o matou asia Florida.
- Matou te leʻi sailia se mea faʻapitoa. / Matou te leʻi sailia se mea faʻapitoa.
- Sa matou matamata i se tifaga, o le mafuaaga lena na ou le pikiina ai le telefoni. / Sa matou matamata i se tifaga, o lea sa ou le taliina le telefoni.
- Ua amata ona leai so matou faʻamoemoe ae ua matou maua se tali. / Na amata ona leai so matou faʻatuatua, ae na matou maua se tali.
- Sa ou sailia aʻu ki. / Sa ou sailia aʻu ki.
- Matou te leʻi oʻo i se maliega. / Matou te leʻi oʻo ile maliega.
- Sa tele na matou totogiina mo le auaunaga. / Sa matou totogiina tele mo le tautua.
- O latou maua le fiafia? / Sa latou fiafia?
- Sa ia maua ni uo fou ae sa tatau ona alu i se isi aʻoga. / Sa ia faia ni uo fou ae sa tatau ona alu i se isi aʻoga.
- Sa naʻo loʻu aʻoga e kuka i tua, e leʻi avea aʻu ma kuka faʻapolofesa. / Faʻatoʻa ou aʻoaʻo lava e kuka i lena taimi, ou te leʻi avea o se kuka faʻapolofesa.
- Sa matou savavali i le paka. / Sa matou savavali i luga o le fale.
- Sa matou fiafia i le pati. / Sa matou fiafia i le pati.
- Na ia tuʻuinaina uaina ina ua ou taunuʻu. / Na ia tofoina uaina ina ua ou taunuʻu.
- Ou te leʻi tago i se mea. / Ou te leʻi tago i se mea.
- Sa latou faataitai le vaiolini. / Sa latou faʻataʻitaʻia le vaiolini.
- Sa ou faigaluega i se kamupani laititi ae ofo mai loʻu pule o loʻo faigaluega nei e faʻafaigaluega aʻu. / Sa ou faigaluega i se kamupani laititi ae fai mai loʻu pule o loʻo faigaluega nei e faʻafaigaluega aʻu.
- Sa la talanoa mo le tele o itula. / Sa latou talanoa mo le tele o itula.
- Sa fesoasoani o ia ia te aʻu i le taʻavale. / Sa fesoasoani o ia ia te aʻu i le taʻavale.
- Sa latou matamata i se ata mataga. / Sa latou matamata i se ata mataga.
- Sa ou sailia laʻu maile. / Sa ou sailia laʻu maile.
- Schientist na tauivi ma le faʻafitauli / O saienitisi na feagai ma le faʻafitauli.
- Sa taʻalo tamaiti ile vai taele / Sa taʻalo tamaiti ile vai taele.
- O e matamata i se tifaga? / Sa e matamata i se tifaga?
- Na ia faia se mea aoga? / Sa ia faia se mea aoga?
- Latou te leʻi latalata i le tali. / Latou te leʻi latalata i le tali.
- Ua amata nei ona avea o ia ma fomaʻi taʻutaʻua i le luasefulu o ona tausaga. / Ua amata nei ona avea o ia ma fomaʻi taʻutaʻua i le luasefulu o ona tausaga.
- Na te leʻi kuka mo le pati. / Ou te leʻi kuka mo le pati.
- Na galue le masini lolomi i le taeao nei? / Sa galue le masini lolomi i lenei taeao?
- Sa la masani ma Sally mo le tele o tausaga. / Sa la tafafao faamasani ma Sally mo le tele o tausaga.
- Na te leʻi fesoasoani. / Sa le fesoasoani.
- O e suʻesuʻe mo le suʻega? / Sa e aʻoga mo le suʻega?
- Sa ia aʻoaʻoina se taʻaloga fou i ana uo / Sa ia aʻoaʻoina se taʻaloga fou i ana uo.
- Sa le lava loʻu inu vai. / Sa leʻi lava loʻu inu vai.
- Na te leʻi popole fua. / Na te leʻi popole fua.
- O latou fesili mai mo aʻu? / Sa latou fesili e uiga ia te aʻu?
- Ou te leʻi faʻalogo i se mea. / Ou te leʻi faʻalogo i se mea.
- Na vave tele suiga. / Na vave tele suiga.
Andrea o se faiaoga gagana, ma luga o lana Instagram teutupe na te ofoina atu ni lesona tumaoti e ala i le vili vitio ina ia mafai ai ona e aʻoaʻo e tautala Igilisi.