Anotusi
- Ituaiga o laau vai
- Lelei o le malosiʻaga eletise
- Le lelei o le suavai
- Faʻataʻitaʻiga o le suavai
- Isi ituaiga malosiaga
O le malosiaga faʻaola eletise e mafua mai i le gaioiga o le gaioi o le vai, masani i totonu o afu (osooso osooso) ma malifa poʻo faʻatanoa faʻapitoa, e faʻapipiʻi ai le eletise e faʻaoga lelei malosiaga masini o le minoi suavai ma faʻagaoioia afi o afi o le afi e gaosia le eletise.
Lenei auala o le faʻaaogaina o le vai maua ai le lona lima o malosiaga eletise i le lalolagi atoa, ma e le o se mea fou i le talafaʻasolopito o tagata: o tagata Eleni anamua, mulimuli i le tutusa ma le faʻavae mataupu, saito saito e fai ai falaoamata faʻaaogaina le malosiʻaga o le vai poʻo le matagi ma le faʻasologa o mina. Peitai, o le muamua hydroelectric laau faapena na fausia i 1879 i le Iunaite Setete.
O lenei ituaiga o fale eletise e taʻutaʻua i laufanua gaoā o lona vai o se iʻuga o le liusuavai i le tumutumu o mauga poʻo le motusia o le gasologa o se vaitafe tele faʻaputuputuina le tele o le malosiaga. O isi taimi e manaʻomia e fausia ai se faʻatanoa vai e faʻatonutonu ai le faʻasaʻolotoina ma le teuina o vai ma faʻapena ona faʻatupuina se paʻu o mea e manaʻomia.
O le malosiaga o lenei ituaiga o laʻau e mafai ona amata mai i lapopoʻa ma laʻau mamana e gaosia ai le fiasefulu afe o megawatts, i le mini-hydro plants e maua ai na o ni nai megawatts.
Nisi faʻamatalaga i: Faʻataʻitaʻiga o le Malosiaga Eletise
Ituaiga o laau vai
E tusa ai ma lona fausaga fausaga, e masani ona iloga i le va laʻau malolo eletise, pei o mea na faʻapipiʻiina i lalo o se afu poʻo se faʻatanoa vai, ma fale afi eletise i ana, i latou e mamao ese mai le punavai ae fesoʻotaʻi i ai paipa oomi ma isi ituaiga o ala faʻaofuofu.
O nei laʻau mafai foi ona faʻavasegaina e tusa ma le tafe o le vai i tulaga taʻitasi, e pei o:
- Tafeina o vai vai. Latou te faʻaauau pea, faʻaaogaina le vai o se vaitafe poʻo se pa'ū, ona latou te le mafaia ona teu vai e pei ona i totonu o faʻatanoa.
- Laʻau faʻatanoa. Latou te taofia le vai e ala i se faʻatanoa vai ma faʻatagaina e tafe i totonu o faʻapologa, tausia le tumau ma mafai ona tafe. E sili atu le taugata nai lo le tafe o le vai.
- Ogatotonu ma faʻatonutonu. Faʻapipiʻi i vaitafe, ae ma le mafai e teu vai.
- Pamu pamu. Latou te tuʻufaʻatasia le gaosiga o le eletise e ala i le tafe o le vai ma le agavaʻa e toe faʻafoʻi le suavai i luga, faʻaauau le taʻamilosaga ma faʻagaioiga o ni maa tetele.
Lelei o le malosiʻaga eletise
O le malosiaga o le Hydroelectric malosiaga sa i ai i le vaitau lona lua o le seneturi lona 20, ona o ona uiga mama e le fesiligia, o:
- Faamamaina. Faʻatusatusa i le susunuina o fafie fafie, o se malosi maualalo palapala.
- Saogalēmū. Faʻatusatusa i faʻalavelave faʻafuaseʻi o le malosiʻaga faaniukilia poʻo isi ituaiga lamatiaga o le eletise eletise, o ona lamatiaga e mafai ona foʻia.
- Tumau. O sapalai o vai i vaitafe ma afu tetele e masani lava ona tumau i le tausaga atoa, e mautinoa ai le masani ona faʻagaioia le fale e gaosi ai.
- Tamaoaiga. I le le manaʻomia mea mata, poʻo ni faʻalavelave faigata, o se le taugofie ma faigofie faʻavae eletise, lea e tuʻuina i lalo tau o le malosi atoa gaosiga ma faʻatauina filifili.
- Tumaoti. Talu ai e le manaʻomia ni mea masani poʻo ni faʻaopopoga (i tua atu o vaega faʻaleoleo), o se faʻataʻitaʻiga e tutoʻatasi lava mai fesuiaiga o maketi ma feagaiga faʻavaomalo poʻo aiaiga faaupufai.
Le lelei o le suavai
- Faalavelave i le lotoifale. O le fausiaina o faʻatanoa vai ma faʻatanoa vai, faʻapea foi ma le faʻapipiʻiina o turbines ma afi eletise o loʻo i ai se aafiaga i le gasologa o vaitafe e masani ona aʻafia ai vaitafe. siosiomaga siosiomaga.
- Tulaga lamatia mulimuli ane. E ui lava e seasea maua ma aloese mai ma le lelei tausiga masani, e ono mafai o se malologa i se dike ono mafua ai le le faʻatonutonuina faʻasaʻolotoina o se voluma o le vai sili atu nai lo mafai ona faʻatautaia ma lena lologa ma mala lotoifale
- Aafiaga o laufanua. O le tele o nei fale e matua fesuiaʻi laufanua faʻaleaganuʻu ma o latou aafiaga i laufanua vaʻaia, e ui lava e mafai foi ona avea ma tagata tafafao maimoa.
- Faʻaleagaina o vaitafe. O le faifai pea faʻasolosolo i luga o le tafe o le vai e soloia ai vaitafe moega ma suia le natura o le vai, toʻesea palapala. Lenei uma ei ai se vaitafe aʻafiaga e mafaufau.
- Le lāmala ono. I tulaga o mugala tetele, o nei augatupulaga faʻatusa vaʻaia latou gaosiga faʻatapulaʻaina, talu ai o le tele o le vai e laʻititi ifo lelei. Lenei mafai ona faauigaina malosiʻaga tipiina pe fuaina faʻateleina, fuafua i le tele o le lāmala.
Faʻataʻitaʻiga o le suavai
- Niagara Falls. O le afi eletise afi Robert Moses Niagara Mana Laʻau I totonu o le Iunaite Setete, o le muamua hydroelectric laau i le talafaʻasolopito na fausiaina, faʻaaogaina le malosiaga o le tele Niagara Falls i Appleton, Wisconsin.
- Krasnoyarsk hydroelectric dam. O le 124 m maualuga sima faʻatanoa vai i luga o le vaitafe o Yenisei i Divnogorsk, Lusia, na fausia i le va o le 1956 ma le 1972 ma tuʻuina atu le 6000 MW o le malosi i tagata Lusia. O le vaituloto o Krasnoyarkoye na faia mo le faʻagaioiga.
- Faatanoa vai. O lenei faatanoa Sipaniolo i Asturias, i tafatafa o le vaitafe o Navia, na amataina i le 1955 ma maua ai le faitau aofai o tagata 350 GWh i le tausaga. Ina ia fausiaina, sa tatau ona suia e faavavau le vaitafe ma toetoe lava 2,000 faʻatoʻaga na lolovaia i le 685 hectares o fanua galueaina, faʻatasi ai ma faʻatoʻaga taulaga, alalaupapa, fanuatanu, falelotu, ma falesa.
- Guavio hydroelectric fale. O le fale afi eletise lona lua lona lua o loʻo faʻagaioia i le teritori o Colombian, o loʻo tu i Cundinamarca, 120km mai Bogotá ma maua ai le 1,213 MW o le eletise. Na amata galue i le 1992, e ui o le mea moni e tolu isi iunite e leʻi faʻapipiʻiina mo mafuaʻaga tau tupe. A faʻapea, o le faʻatinoina o lenei vaituloto o le a faʻateleina i le 1,900 MW, o le maualuga i le atoa atunuʻu.
- Simón Bolívar hydroelectric fale. Faʻaigoaina foi Presa del Guri, o loʻo tu i Bolívar setete, Venesuela, i le gutu o le Caroni vaitafe i le lauiloa Orinoco vaitafe. O loʻo i ai se vaituloto faʻafuaseʻi e igoa o Embalse del Guri, lea e sapalai ai le eletise i se vaega tele o le atunuʻu ma faʻatau atu foi i taulaga tuaoi o le itu i matu o Pasila. Na faʻavaeina atoa i le 1986 ma o le lona fa ai lea o fale eletise i le lalolagi atoa, o loʻo ofaina mai ai le 10,235 MW o le aofaʻi o mea faʻapipiʻiina i vaega eseese e 10.
- Xilodu Dam. O loʻo tu i le Vaitafe o Jinsha i saute o Saina, o loʻo iai le malosiʻaga o le eletise e 13,860 MW, e faʻaopoopo i le faʻatagaina o le tafe o le vai e faʻafaigofie ai folauga ma puipuia ai lologa. Ole taimi nei ole fale eletise ole lona tolu lona tele lea ile lalolagi male paʻu foʻi lona fa ile maualuga ile lalolagi.
- Tolu Faʻapaʻu Paʻu Gorges. O loʻo tu foi i Saina, ile vaitafe o Yangtze i le ogatotonu o lona teritori, ole fale afi tele lea i le lalolagi atoa, ma le aofaʻi o le malosiaga e 24,000 MW. Na maeʻa i le 2012, ina ua uma lologa 19 'aʻai ma 22 taulaga (630 km2 luga), ma le toeititi 2 miliona tagata na aveʻesea mai ma toe siitia i fafo. I lona 2309 mita le umi ma le 185 maualuga faʻavaʻa, o lenei paoa eletise na o ia lava e maua ai le 3% o le malosi tele faʻaaogaina i lenei atunuʻu.
- Faatanoa o Yacyretá-Apipé. O lenei faatanoa o loʻo tu i totonu o le sone o Atenitina-Paraguayan i luga o le Vaitafe o Paraná, o loʻo sapalai ai le lata i le 22% o le malosi o Atenitina ma lona malosiaga e 3,100 MW. O se matua feteʻenaʻi lava faugafale, ona sa manaʻomia ai le lolovaia o nofoaga tulaga ese i le itulagi ma le faʻatafunaina o le anoanoaʻi o ituaiga o meaola o manu ma laʻau.
- Palomino Hydroelectric Project. O lenei poloketi o loʻo fausiaina i le Dominican Republic o le a tu i luga o le vaitafe o Yaraque-Sur ma Blanco, lea o le a tu ai se faʻatanoa vai e 22 hectares lona aofaʻiga ma o le a faʻateleina ai le malosiaga o le atunuʻu i le 15%.
- Itaipu Dam. O le lona lua sili ona tele hydroelectric laau i le lalolagi, o se binational poloketi i le va o Pasila ma Paraguay e faaaoga lelei o latou tuaoi i le Paraná vaitafe. O le umi faʻafoliga o le faʻatanoa e aofia ai le 29,000 hm3 o vai i se eria e tusa ma le 14,000 km2. O lona gaosiga gafatia e 14,000 MW ma na amata gaosiaina i le 1984.
Isi ituaiga malosiaga
Malosiaga gafatia | Malosiaga faʻatino |
Malosiaga eletise | Malosiaga i totonu |
Malosiaga eletise | Malosiaga vevela |
Malosiaga oona | Malosiaga o le la |
Matagi malosiaga | Malosiaga faaniukilia |
Malosiaga Kinetic | Malosiaga Leo |
Malosiaga o le kalori | malosi eletise |
Malosiaga tau vevela |