Anotusi
- Le faʻamaoni
- O le participle
- Le Gerund
- Faʻataʻitaʻiga o le le malamalama
- Faʻataʻitaʻiga o vaega
- Faʻataʻitaʻiga o gerunds
O le infinitive, gerund ma participle O i latou ia o le tolu le faʻapitoa ituaiga o le veape, o lona uiga, i latou e le taliaina faʻasologa ma o lea e le faʻamatalaina e uiga o le veape (taimi, lagona, numera ma le tagata). O lesi foi mea: moe (infinitive), moe (gerund), moe (participle).
O le lē faia oe lava fomu o le veape ua taʻua foi o verboids ma maua le faapitoa o le le nofoia le masani gaioiga o le veape ae nai lo avea isi vaega i le fuaiupu:
- Gerunds galue pei o faʻaupuga.
O lesi foi mea: Na matou taunuʻu mai ua savali. - Infinitives galue o se nauna.
O lesi foi mea: Ou te fiafia tele e pese. - O vaega e galue e pei o le nauna.
O lesi foi mea: Na la tafafao ma se tamaitai ua faaipoipo.
Le faʻamaoni
O le infinitive e masani lava ona malamalama i ai o se elemene elemeni o le veape, lea e leai se inflection na faʻaaogaina.
Peitaʻi, e iai taimi e aliali mai ai le faʻamaoni i le fuaiupu ma o le taimi lea e te manaʻo ai e talanoa e uiga i le gaioiga o se autu tutoʻatasi. I nei tulaga e galue o se nauna ma faʻataunuuina ona syntactic matafaioi. O lesi foi mea: Savali e sili ona maloloina. ("savali" o le autu lea o le faʻasalaga)
E iai foʻi faʻamatalaga pepelo i le fuaiʻupu peʻa faʻaaogaina se veape tuʻufaʻatasia, poʻo se fuaiʻupu e manaʻomia ai se isi veape. O lesi foi mea: E tatau ona ou, amata ona ou malamalama.
O le participle
O vaega o mea na ia e avea ai le veape ma nauna. I lenei tulaga, o le veape sau e fai ma sui o se setete e mafai ona tuʻuina atu i se nauna, masani lava ma le faʻaiuga -ido poʻo -ado, ae o nisi taimi (o le "le faʻavasegaina" faʻaiuga) ma le faʻaiuga -erto, -elto, - lenei.
O vaega o loʻo faʻaaogaina foi i tui veape tuʻufaʻatasia, a maeʻa le veape maua. O lesi foi mea: ua matou taunuʻu mai, na e feiloaʻi.
O le participle e masani ona sau i le faʻaauauina o nisi inflection o le veape 'ser' poʻo le 'estar', e pei ona masani ona tupu i adjectives. E naʻo le tasi le verboids e mafai ona faʻateleina le itupa ma le numera. O lesi foi mea: lelava, lelava, lelava, lelava.
Le Gerund
Gerunds e, i veape, o mea e sili ona faʻatusa veape aua i nisi taimi o loʻo fai ma latou sui se gaioiga: o le eseʻesega o iai ma veape faʻapipiʻi e le o faʻamatalaina e uiga o le veape, o taimi ia, le mode, le numera ma le tagata.
Gerunds ua fausiaina i le faʻaopopoina o le iʻuga -ando poʻo -endo pe a talafeagai ai. O lesi foi mea: suesue, faitau.
O le gerund o le a le faʻaalia i se faigofie foliga, e masani lava ona manaʻomia se veape e muamua ia te ia (soʻo se gaioiga gaioiga) lea o le gerund faʻataunuʻuina le gaioiga o se nauna. O lesi foi mea: Ua timu, na ou sau tamoʻe
Faʻataʻitaʻiga o le le malamalama
E tamoʻe | Tuu |
Taalo | Manaʻomia |
Alu ese | Galue |
Tau atu | Mafaufauga |
Faʻanoanoa | Ua moomoo |
Ua amata | Faʻafiafia |
Talofa | Faʻailoa |
Molimau | Amata |
Malamalama | Siva |
Maliu | Faasilasila |
- Nisi faʻataʻitaʻiga i: Verbs in the infinitive
Faʻataʻitaʻiga o vaega
Mulimuli | Ua faamavae |
Aloaʻia | Ua leai |
Fausia | Peti |
Ua misia | Toe Fausia |
Liliu | Ua matala |
Tuʻu i lalo | Ua filifili |
Ili laupapa | Faʻaleaga |
Fasiotasi tagata | Ua alafaʻi |
Ua taumafai | Afi i le afi |
Amata | Faʻafeiloaʻi |
- Nisi faʻataʻitaʻiga i: Veape i participle
Faʻataʻitaʻiga o gerunds
Na sau i le ee | Faaiu faamavaega |
E minoi le malamalama | Faitau faitau |
O 'ai | Na ou sola i le eli |
Ua alu | Savavali pea |
O lea ou te malamalama | Ua amata |
O loʻo e faʻalavelave | Na filifili le mafaufau |
Na ia sola ese | Ua leva |
Pese alaata | Maliu tau |
Faalogo ia te ia taʻutaʻu atu | Fai mai siisii i luga lona leo |
Sa ou manatuaina | Ua fanau mai |
- Nisi faʻataʻitaʻiga i: Gerund veape