![Colloids](https://i.ytimg.com/vi/meZqm7HznZg/hqdefault.jpg)
O le colloids o Faʻafefiloi homogeneousE pei o fofo, ae i lenei tulaga i luga o le microscopic scale, o vaega o le tasi poʻo le sili atu o mea e iloga, o le faʻasalalauina pe le toe faʻaauauina vaega, lea e faʻasalalauina i se isi vailaʻau ua taʻua o le faʻasalalauina poʻo le faʻaauau pea vaega.
O le upu colloid na faʻailoa mai e le tamaʻimisi Sikotilani o Thomas Graham i 1861 ma e afua mai i le upu Eleni aʻa kolas (κoλλα), o lona uiga “o loʻo mulimulitaʻi"Pe"le mama", O lenei e fesoʻotaʻi ma le meatotino o lenei ituaiga o vailaʻau le pasia le masani faʻamama.
I le colloids, o vaega ninii i le vaega faʻataʻapeʻapeina e lava tele e faʻasolo malamalama moli (o se opitiga aʻafiaga iloa o le Tyndall aafiaga), ae le matua laʻititi e pei o le osooso ma tuueseese. O le i ai o lenei optical aafiaga mafai ai ona iloa esea se colloid mai se tali poʻo se tali. Colloid fasimea i ai le lautele i le va o le 1 nanometer ma le micrometer; o fofo e laititi atu nai lo le 1 nanometer.O faʻatasiga e faia aʻe ai colloids e taʻua o micelles.
O le faʻaletino tulaga o le colloid ua faʻamatalaina e le tulaga o le tino o le faʻasalalauina vaega, lea e mafai ona suavai, mautu poʻo kesi; o le faʻasalalauina laasaga mafai foi ona fesoʻotaʻi ma se tasi o nei tolu ituaiga, e ui lava i le kesi colloids o lenei e masani lava o se vai poʻo se mautu.
Colloidal mea taua i le fausiaina o tele alamanuia mea o masani ma tele faʻaaogaina, pei o vali, palasitika, iniseti vailaʻau mo faʻatoʻaga, vaitusi, sima, fasimoli, lubricants, vailaʻau, mea faʻapipiʻi ma oloa eseese o meaʻai.. O colloids o loʻo i totonu o le eleele e fesoasoani i lona faʻatumauina o le vai ma mea aoga.
I vailaʻau, colloids poʻo faʻalauteleina plasma o loʻo faʻatautaia e faʻalauteleina voluma intravascular mo vaitaimi uumi nai lo le ausia e ala i le faʻaaogaina o tioata.
Colloids mafai ona hydrophilic pe hydrophobic. Tagata faaseʻe pei o fasimoli (masima o filifili uumi uumi filifili) poʻo le vailaau faʻamama latou fausia faʻapotopotoga colloids, faʻatagaina le faʻamautuina o hydrophobic colloids.
Pe a mafai ona faia se eseesega manino i le va o le vaega faataapeapeina ma le auala faataapeapeina, e taua o le faigofie colloid. E i ai isi colloids sili atu ona faigata, e pei o reticular colloidal system, lea e fausia ai vaega e lua e fesoʻotaʻi fesoʻotaʻiga (tuʻu tioata ma tele gels ma kulimi o lenei ituaiga), ma le mea e taʻua o le tele colloids, lea e faʻataʻapeʻape ai auala feololo. ma lua pe sili atu vaega faʻataʻapeʻapeina, lea e maeʻa vaeluaina. Lusefulu faʻataʻitaʻiga o colloids o loʻo tuʻuina atu i lalo:
- Kulimi susu
- Susu
- Vali vali
- Foam
- Jelly
- Puao
- Asu
- Montmorillonite ma isi 'eleʻele silicate
- Mea faʻatulagaina
- Pusa o le bovine
- Albumin mafuaʻaga
- Plasma
- Dextrans
- Foaʻi o Hydroethyl
- Ponaivi lalaga
- Asu
- Fufuluga
- Silica gel
- Titanium oxide
- Ruby